Miejsca walk i pamięci II Rejonu
'Celków' - Marki
MARKI
UL. MARSZ. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO RÓG IGNACEGO JANA
PADEREWSKIEGO
Pomnik
pamięci 10 straconych więźniów Pawiaka w kształcie
obelisku, obłożonego płytami z różowego granitu,
zwieńczony orłem wykonanym z brązu. Na pomniku napis:
"Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność i Ojczyznę 16 X 1942. 10 osób straconych przez
hitlerowców". Na rewersie pomnika tablica granitowa o treści: "Pomnik ufundowało społeczeństwo Marek w 1953
r."
Obok pomnika krzyż
na cokole murowanym z kamieni polnych. Na cokole na
tablicy z piaskowca napis: "Za honor i ojczyznę Ś.P.
zamordowani przez faszystów hitlerowskich 16
października 1942 r. Na pamiątkę - Rodacy".
Pomnik
odsłonięto w 1953 roku. Autor projektu - żołnierz AK,
Franciszek Jędrzejewski.
UL. MARSZ. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO 93, kościół
parafialny św.
Izydora
Tablica z czerwonego granitu, osadzona w ścianie lewej nawy
bocznej kościoła, poświęcona żołnierzom AK II Rejonu "Celków" VII Obwodu "Obroża" Warszawa Powiat
poległym, zaginionym i zmarłym w walkach o niepodległość
Polski w latach 1939-1945. Tablicę odsłonięto 16
listopada 1969 roku. Projekt tablicy wykonał żołnierz
AK, Roman Grabowski ps.
"Dziadek".
Tablica z czarnego granitu, usytuowana w lewej bocznej nawie
kościoła obok tablicy poświęconej żołnierzom AK II Rejonu "Celków", upamiętniająca żołnierzy II Rejonu
deportowanych do ZSRR i przebywających tam w latach
1944-1947. Tablicę odsłonięto 11 listopada 1991 roku.
Autor projektu - Roman Grabowski ps. "Dziadek".
PUSTELNIK
UL. JUTRZENKI, kościół parafialny MB Królowej
Polski
Tablica z czarnego granitu wmurowana w ścianę kościoła o treści:
"Ś.P. Henryk Okińczyc mjr ŤBilť komendant II Rejonu
ŤCelkówť VII Obwodu ŤObrożať Armii Krajowej ur. 7 X 1911
zg. 2 IV 1945 w ZSRR. Swojemu dowódcy żołnierze II Rejonu".
"Mjr H. Okińczyc uwięziony przez NKWD zmarł
2 kwietnia 1945 roku w ZSRR".
Tablicę
odsłonięto 4 sierpnia 1985 roku.
UL. POMNIKOWA 21, dziedziniec Szkoły Podstawowej
nr 3
Głaz z czarnego granitu, z obu stron szlifowane czarne
powierzchnie. Napis od strony szkoły: "Pamięć o walce i pracy przy tworzeniu szczęśliwego jutra naszym
obowiązkiem. Młodzież i nauczyciele, społeczność Marek.
Marki 17.6.1992 r."
Napis od strony ulicy: "Pamięci
drogich naszym sercom nauczycieli tej szkoły, którzy
wpoili nam miłość i wierność Ojczyźnie. Uczniowie
żołnierze AK VII Obwodu ŤObrożať II Rejonu ŤCelkówť
- Marki, zdobywcy tej szkoły podczas powstania 1944
roku".
Pomnik odsłonięto 17 czerwca 1992 roku.
Autorem projektu jest Roman Grabowski ps. "Dziadek".
STRUGA
SKRZYŻOWANIE DRÓG BIAŁYSTOK-WARSZAWA I NIEPORĘT-REMBERTÓW
Pomnik
upamiętniający walki powstańcze żołnierzy AK II Rejonu, usytuowany na skrzyżowaniu dróg
Białystok-Warszawa i Nieporęt-Rembertów. 30 lipca 1944
roku żołnierze II Rejonu, po nawiązaniu kontaktu z czołówką wojsk sowieckich, stoczyli w tym dniu i następnych walki z oddziałami wojsk niemieckich, w tym z formacji SS, które pacyfikowały okolice Pustelnika. W walkach zginęło 18 żołnierzy AK. Pomnik został
odsłonięty 6 października 1963 roku. Po gruntownej
renowacji poświęcono go 28 maja 1994 roku, w ramach
obchodów 50 rocznicy Powstania Warszawskiego.
ZĄBKI
UL. MARSZ. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO 46, kościół
parafialny Św. Trójcy
8 sierpnia 1993 roku w kościele parafialnym św. Trójcy przy ul. Marsz. Józefa
Piłsudskiego 46 odsłonięta została tablica poświęcona
poległym, pomordowanym i zmarłym mieszkańcom Ząbek:
żołnierzom 1939 roku, Polskich Sił Zbrojnych na
Zachodzie, Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, Wojska
Polskiego 1943-1945, więźniom obozów hitlerowskich i stalinowskich, wszystkim walczącym o wolną i niepodległą
Polskę.
UL. 11 LISTOPADA 4, kościół parafialny
Miłosierdzia
Bożego
Tablica
pamięci o identycznej treści jak w kościele parafialnym
św. Trójcy znajduje się w kościele parafialnym
Miłosierdzia Bożego przy ul. 11 Listopada 4. Odsłonięta
4 września 1993 roku. Projektodawcą obu tablic jest
zespół żołnierzy AK z Ząbek.
ZIELONKA
UL. JAGIELLOŃSKA 10, kościół parafialny MB
Częstochowskiej
Tablica
z czarnego granitu na ścianie kruchty kościoła o treści:
"Żołnierzom Armii Krajowej VII Obwodu ŤObrożať 2 Rejonu
ŤCelkówť, którzy oddali życie za wolność i ocalenie
narodu - składają hołd mieszkańcy Zielonki oraz towarzysze broni".
Tablicę odsłonięto 11 listopada
1992 roku. Autor projektu - żołnierz AK Ludomir
Łękawski.
Głaz pamięci
około 60 mieszkańców Marek, Pustelnika i Zielonki,
rozstrzelanych przez Niemców 30 lipca 1944 roku w odwecie za zabicie żołnierzy niemieckich w starciu z żołnierzami AK. Pomnik składa się z dużego głazu z zamocowaną tablicą oraz oddzielnie stojącego krzyża,
postawionego dokładnie w miejscu egzekucji, niedaleko
Jeziora Czarnego zwanego potocznie Kruczkiem. Pomnik
postawiono w 1974 roku i poddano renowacji w 1993
roku.
CMENTARZ
Wspólna
mogiła nieznanych żołnierzy 1939 roku, ekshumowanych z pobliskich
lasów.
Wspólna mogiła
harcerzy 86 WDH i mieszkańców Zielonki pomordowanych
przez Niemców w lesie w Zielonce Bankowej w dniu 11
listopada 1939
roku.
Pomnik pamięci
rozstrzelanych w 1939 roku harcerzy i mieszkańców,
wzniesiony na miejscu egzekucji w lesie. Na tablicy
nazwiska 6 harcerzy oraz 3 przypadkowo zatrzymanych
mieszkańców Zielonki, zamordowanych w odwecie za plakat
powieszony w okolicach stacji kolejowej 10 listopada
1939 roku, przypominający o Święcie Niepodległości.
Pomnik odsłonięto 19 lipca 1960 roku.
UL. KOLEJOWA RÓG HENRYKA
SIENKIEWICZA
Pomnik
żołnierzy AK w parku. Bryła pomnika obłożona płytami z czarnego granitu, obrzeża z jaśniejszego kamienia.
Pomnik zwieńcza orzeł z brązu. Od strony ul. Kolejowej
napis: "Żołnierzom Armii Krajowej Rejonu II ŤCelkówť i mieszkańcom Zielonki w latach 1939-1956". U dołu w prawym rogu krzyż Armii Krajowej, po bokach nazwiska
poległych żołnierzy AK, mieszkańców Zielonki, oraz zmarłego w ZSRR komendanta II Rejonu mjr. Henryka
Okińczyca ps. "Bil". Pomnik został odsłonięty 27
września 1998 roku w rocznicę powstania Polskiego
Państwa Podziemnego. Projekt wykonali żołnierze AK, inż. arch. Czesław Szlendek i inż. Kazimierz
Kucharski.
|